Türkiye’de 11 Mart’ta ilk corona virüsü vakası görülmesinin ardından vatandaşların büyük bir bölümü evinde karantinaya çekilirken karantina dönemini kapsayan enflasyon rakamları açıklandı. Mart ayında yıllık enflasyon yüzde 11,86’ya yükseldi. TÜİK’in kolonya hesabı ise şaşırttı. TÜİK’e göre şubat ayında litresi 24,70 TL olan limon kolonyasının fiyatı mart ayında 25,18 TL’ye yükseldi. Yani kolonyaya sadece yüzde 1,94 zam geldi. İstanbul Ticaret Odası ise mart ayında kolonyaya yüzde 72 zam geldiğini açıklamıştı.
Türkiye’nin büyük bir bölümünün ayın 11’inden beri karantinada olduğu Mart’ta yıllık enflasyon yüzde 11,86 oldu. TÜİK’in hesabına göre kolonya fiyatının neredeyse artmamış olması dikkat çekti. TÜİK’e göre şubat ayında litresi 24,70 TL olan limon kolonyasının fiyatı mart ayında 25,18 TL’ye yükseldi. Yani kolonyaya sadece yüzde 1,94 zam geldi. İstanbul Ticaret Odası ise mart ayında kolonyaya yüzde 72 zam geldiğini açıklamıştı.
sozcu.com.tr’ye konuşan TÜİK uzmanları enflasyonun hesaplanmasında bu ay bir değişim olmadığını ifade etti. Enflasyon sepetinde maske ve dezenfektan gibi ürünler ayrı olarak bulunmuyor. Bu ürünlerde yaşanan fiyat değişimleri enflasyondaki genel tabloya yansımadı.
8 FİRMA ZAM YAPMAMA SÖZÜ VERMİŞTİ
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, kolonya üreticilerinden Deva Holding (Boğaziçi Kolonyaları), Eczacıbaşı (Selin Kolonyaları), Eyüp Sabri Tuncer, Evyap (Duru Kolonyaları), Eser, Marmara Kolonyaları-Senso Kozmetik, Pereja, Rebul firmalarının fiyat artırmama taahhüdünde bulunduğunu açıklamıştı.
İŞTE ANA ARTIŞ GRUPLARI
Bir önceki yılın aynı ayına göre artışın düşük olduğu diğer ana gruplar sırasıyla, %6,18 ile giyim ve ayakkabı, %6,72 ile eğlence ve kültür ve %7,69 ile ev eşyası oldu. Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre artışın yüksek olduğu ana gruplar ise sırasıyla, %40,19 ile alkollü içecekler ve tütün, %17,21 ile çeşitli mal ve hizmetler ve %15,31 ile konut oldu.
Ana harcama grupları itibarıyla 2020 yılı Mart ayında azalış gösteren diğer grup ise %0,05 ile haberleşme oldu. Buna karşılık, ana harcama grupları itibarıyla 2020 yılı Mart ayında artışın yüksek olduğu gruplar sırasıyla, %2,78 ile sağlık, %1,95 ile gıda ve alkolsüz içecekler ve %1,24 ile çeşitli mal ve hizmetler oldu.
Mart 2020’de, endekste kapsanan 418 maddeden, 98 maddenin ortalama fiyatında düşüş gerçekleşirken, 32 maddenin ortalama fiyatında değişim olmadı. 288 maddenin ortalama fiyatında ise artış gerçekleşti.
İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE’de 2020 yılı Mart ayında bir önceki aya göre %0,77, bir önceki yılın Aralık ayına göre %1,12, bir önceki yılın aynı ayına göre %11,65 ve on iki aylık ortalamalara göre %12,61 artış gerçekleşti.
ERKAN: EN YÜKSEK ARTIŞ SAĞLIK HİZMETLERİNDE
Tera Yatırım Ekonomisti Enver Erkan enflasyon rakamları hakkında açıklamalarda bulundu.
Mart ayındaki gerçekleşme ile beraber enflasyonda son 5 ayda ilk defa yavaşlama görüldüğünü söyleyen Erkan, “Enflasyonda, corona virüs pandemisi nedeniyle petrol fiyatlarının düşmesi ve ekonomik aktivitenin düşmesinin negatif yönde etkilerini görüyoruz. Bu iki faktör, Mart ayında TL’nin değer kaybından gelmesi beklenecek yukarı etkiyi bastırmış görünüyor. Bu kapsamda enflasyon tarafında yıllık bazda gerileme görüyoruz. Gıda fiyatları aylık bazda en yüksek artışı gösteren kalemlerden biri, buna karşılık yıllık gıda enflasyonu ise %10,1’e geriledi. En yüksek artış artan talep etkisi ile sağlık hizmetlerinde, en fazla düşüşün ise virüs etkisiyle seyahat kısıtlamaları ve düşen petrol fiyatlarıyla alakalı olarak ulaştırma tarafında görüyoruz.” dedi.
ENFLASYON NASIL HESAPLANIR?
Temsili bazı mallardan bir sepet oluşturularak hesaplama gerçekleştiriliyor. Sonra da bu sepet değerinin zaman içerisindeki değişimleri gözlemleniyor. Tüketici Fiyat Endeski tüketim malları veya hizmetlerinin (benzin, gıda, giyim, otomobil gibi) hesaplanmasında kullanılıyor. Tüketicinin perspektifinden değişimi gösteriyor. Bu göstergeler büyük çaptaki anketler olarak düşünülebilir. Her ay, resmi istatistik kurumları, perakende satışçılar, hizmet sağlayıcıları, benzin istasyonları ve muayenehane gibi birçok yeri fiyat değişiminin saptanması için inceliyor.