CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in soru önergesine yanıt veren Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, Bireysel Emeklilik Sistemindeki (BES) fon büyüklüğünü açıkladı. 

Bakan Elvan, devlet katkısıyla birlikte faizi BES tutarının 147 milyar252 milyon TL, faizsiz BES tutarının ise 36 milyar 357 milyon TL olduğunu bildirdi. 

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Ülkemizde Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) kayıtlı katılımcı sayısı kaçtır? BES’teki toplam fon büyüklüğü ne kadar olmuştur? Son beş yılda süresi dolmadan BES’tenayrılan katılımcı sayısı kaçtır?

Pandemi süreci başlangıcından itibaren BES’teki katılımcı payının tamamını çeken katılımcı sayısı kaçtır? Çekilen para miktarı nedir?” şeklindeki sorularına yanıt istedi.

GÖNÜLLÜ BES SİSTEMİNE DAHİL OLANLARIN SAYISI 6.9 MİLYON 

Gürer’in önergesini yanıtlayan Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, “28 Mayıs 2021 tarihi itibarıyla; Gönüllü BES sisteminde yer alan katılımcı sayısı 6 milyon 906 bin 880 kişi iken, Otomatik Katılım Sisteminde yer alan çalışan sayısı ise 6 milyon 868 bin 168 kişidir” açıklamasında bulundu.

BES’İN FON BÜYÜKLÜĞÜ 147 MİLYAR TL 

Bakan Elvan, BES’in fon büyüklüğüne dair rakamsal verileri de açıkladı. Bakan Elvan’ın verdiği bilgiye göre, faizli sistemdeki Gönüllü BES Fon tutarı 123 milyar 978 milyon TL, otomatik katılım sistemi fon tutarı 4 milyar 719 milyon ve devlet katkısı fon tutarı da 18 milyar 554 milyon TL olmak üzere toplam 147 milyar 252 milyon TL olarak belirlendi.

FAİZSİZ BES’İN FON BÜYÜKLÜĞÜ 36 MİLYARI GEÇTİ 

Faizsiz sistemdeki gönüllü BES fon tutarı 26 milyar 12 milyon TL, otomatik katılım sistemi fon tutarı 7 milyar 896 milyon TL ve devlet katkısı fon tutarı da 2 milyar 448 milyon TL olmak üzere 36 milyar 357 milyon TL olarak açıklandı.

BES’TEN AYRILANLARIN SAYISI NEDEN AÇIKLANMADI? 

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “2016 yılında çıkarılan 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu’nu, 1 Ocak 2017 tarihinden itibaren uygulanmaya başlandı. Sisteme otomatik katılım ile ilgili düzenleme yapıldı. 45 yaş altında bulunan, kamuda veya özel sektörde bir işverene bağlı olarak ücretli çalışanlar, (5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 4/a ve 4/c maddeleri kapsamındaki çalışanlar ile 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun geçici 20’nci maddesi kapsamında kurulmuş olan sandıkların iştirakçisi olanlar)  BES kapsamına alındı. SGK’li olmasına karşın, çalışanlar BES ile tanıştılar ancak zorunlu giriş gönüllü çıkış yolu açık bırakıldı. Bu süreçte kaç kişinin BES’ten ayrıldığını Bakan belirtmedi.  20 milyonu aşan SGK’li içinde  yalnız 6 milyon 903 bin kişi BES’e devam ediyor. BES’te süresi dolmadığı halde ayrılan katılımcı sayısına dair sorumuz yanıtsız kaldı. Önergemizde yer alan ve BES’ten süresi dolmadan ayrılan kişi sayısını talep ettiğimiz veriler, sistemin şu anki durumunun da bir göstergesi olacaktı. Ayrıca SGK dışında bireysel emekliliğe neden giriş yapılıp daha sonra çıkıldığı ve bu bağlamdaki rakamsal veriler uygulamanın geleceği açısından da fikir sahibi olmamızı sağlayacaktı” diye konuştu. Gürer, Sosyal Sigortalar Kurumu, SGK oluşumuna geçilerek BAĞ-KUR, Sosyal Sigortalar ve Emekli Sandığı bir araya toplanırken sorunların aşılacağı ve reform yapıldığı açıklandı. 20 yıldır iktidarda olan AKP iktidarları süreci iyi yönetemedi. SGK sorunlu hale geldi. BES, bu süreçte zorunlu uygulama olarak gündeme alındı. Çalışanlar haklı olarak SGK’lı iken neden BES diye sorguladı. Sonuçta sistem kanunlaştı ve devam ediyor. Çalışanlar tarafından başlangıç dönemindeki iki ay içinde cayma hakkını kullanan kişi sayısı kaçtır? Başlangıç döneminden sonra da çalışan dilediği zaman sistemden ayrılabildiği için BES ne kadar benimsendi? Bakan bu konuları da açıklamalardır” diye konuştu.

EMEKLİ İÇİN ÇÖZÜM 

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer BES için sağlanan katkıların SGK için de sağlanıp sistemin güçlendirilmesinin emeklinin geleceğini doğru planlamasının yolunu açacağını da ifade etti. Gürer, “ BES’e aktarılan kamu kaynakları, kamu sosyal sigorta programına aktarılıp sistemin sorunlardan arındırılması doğru olandır. BES, bir emeklilik sistemi olsa da aslında bir tasarruf sistemi olarak görülmektedir. Zorunlu süre sonucunda çıkış oluşmaktadır. Emeklilerin AKP iktidarı döneminde yaşamı daha da güçleşmiştir. Emekliler, aylık bağlama oranının 2006 yılında AKP tarafından değiştirilmesi ile daha düşük maaş almaktadır. Ciddi mağduriyet yaratılmıştır. İntibak düzenlemesi yapılması ve emekli aylıkları iyileştirilmesi şarttır. Aylık bağlama oranları  2006 öncesine döndürülmeli ve güncelleme katsayısında milli gelir artışının tümü dikkate alınmalıdır. En düşük emekli aylığı asgari ücrete eşitlenmelidir. Emeklilerin sendikalaşmasının önündeki engeller kaldırılmalı ve emeklilerin yaşam olanakları iyileştirmelidir. BES için yaratılan zorunluluğa rağmen sistemde kalmayanların varlığı, emeklilik için tercihin SGK olduğu şeklinde algılanmalı ve SGK’nin kurumsal dokusu güçlendirilerek  emekliler için daha iyi koşullar oluşturulmalıdır “ dedi.

Soru önergesi (18)

Bakan cevabı (20)