TBMM Plan Bütçe Komisyonu’nda Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı bütçe görüşmelerinde söz alan CHP Adana Milletvekili Dr. Müzeyyen Şevkin, Bakan Fatih Dönmez’in yüzüne yaptığı konuşmada milyonlarca yurttaşın sesi oldu. “Elektrik faturaları TRT’nin arpalığı değildir. TRT payı kaldırılsın” döviziyle toplantıya katılan Dr. Şevkin, doğalgaza yapılan zamdan, halka yüklenen elektrikteki kayıp kaçak bedeli ve TRT payına, milyonlarca çocuğun karanlıkta okula gidip gelmesine ve sadece beş ayda 2,8 milyar liralık zarara neden olan yaz saati uygulamasına dek yurttaşlara zor günler yaşatan açmazları sorguladı.
HALKTAN YANA BİR BÜTÇE TALEBİ
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’in de bulunduğu TBMM Plan Bütçe Komisyonu’nda konuşan CHP’li Dr. Müzeyyen Şevkin, 2022 yılı bütçesinin halk için, halktan yana, ülke çıkarlarının, çevrenin, bilimin, teknolojinin esas alınarak insan hak ve özgürlükleriyle doğru orantılı, hayırlı, millî ve yerli işlerde kullanılması temennisiyle sözlerine başladı.
NEDEN MİLLETİN PARASINI VE HAKKINI KORUMUYORSUNUZ?
Sayıştay’ın enerji şirketlerinin fon bedellerini Bakanlığa yatırmadığı saptamasıyla üç yıldır yaptığı uyarıları anımsatan Dr. Şevkin, “Bu yıl 37 enerji şirketinin fon bedellerini Bakanlığa yatırmadığını öğreniyoruz. Bakanlık, Maliyeyle ortak takip yapacak sistemi neden kurmuyor? Neden milletin parasını ve hakkını korumuyorsunuz Sayın Bakan? Şirketler günü gününe bu tahsilatları eksiksiz olarak alırken siz neden bu fon tahsilatlarını yapmıyoruz” diye sordu.
EPDK’NIN KESTİĞİ 3 MİLYAR 848 MİLYONLUK CEZANIN YÜZDE 96’SI NEDEN TAHSİL EDİLMEDİ
EPDK’da da benzer tahsilat sorununun yaşandığına işaret eden Dr. Şevkin, “Son üç yılda olduğu gibi, Sayıştay raporlarında doğal gaz, elektrik, sıvılaştırılmış petrol alanlarındaki firmalara kestiği cezaların tahsilini takip etmiyor Bakanlık. EPDK, 2020’ye kadar kestiği 3 milyar 848 milyonluk cezanın yüzde 96’sını tahsil edememiştir; bunu nasıl izah ediyorsunuz? Kamu vicdanını rahatsız eden bu konuya ilişkin nasıl bir açıklama getiriyorsunuz? Bu kurumun on yıllık gelirine eşit olduğu görülmekte, buna bir izahınız var mı Sayın Bakan?” dedi.
DOĞALGAZ ZAMMINDA KİMİ KANDIRIYORSUNUZ?
AKP iktidarının bir enerji buhranı yarattığını vurgulayan CHP’li Dr. Şevkin, bu buhranın faturalara zam olarak yansıdığını kaydetti. Dr. Şevkin, “Bugün doğal gaza yüzde 49 zam yapıldı. Evet, sanayi ve elektrik üretim amaçlı tarifeye yapılan zam çok geçmeden meskenlere de elbette ki yansıyacak. Kimi kandırıyorsunuz yani ‘Meskenlere yapılmadı’ demek, olmayacağı anlamına mı geliyor?” ifadelerini kullandı.
KAYIP KAÇAK BEDELİNİN FATURASINI HALKIN SIRTINA YÜKLEMEKTEN VAZGEÇİN
Elektrik faturalarındaki vergileri de gündeme taşıyan CHP Adana Milletvekili Dr. Müzeyyen Şevkin, “KDV hesaplanırken yüzde 18, yine TRT payı olarak yüzde 2 artı KDV payı alıyorsunuz, enerji fonu vergiye tabi tutuluyor. Allah aşkına, şimdi, bu olacak iş mi arkadaşlar? Satın alma gücü paritesine göre ülkemiz Avrupa bölgesinde en pahalı elektriği tüketen ülkelerden biri. Mutlaka bir kara kış fonu oluşturmak zorundasınız. Kayıp kaçak bedelinin faturasını halkın sırtına yüklemekten vazgeçin artık. Yüzde 18 olan KDV mutlaka yüzde 1’e inmeli, TRT payı muhakkak kaldırılmalıdır” şeklinde konuştu.
YAZ SAATİ UYGULAMASINA SON VERİN
Eski Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın uygulamaya geçirdiği kalıcı yaz saati uygulamasının tasarruftan çok zarara neden olduğunu vurgulayan Dr. Şevkin, “Evet, damadın kendisi gitti ama ortaya koyduğu yaz saati uygulaması maalesef hâlâ başımızda bir ucube olarak durmakta. Sözüm ona, 1,5 milyar kâr edecektik özelde, kamuda da 1 milyar tasarruf olacaktı ancak beş ay içerisinde 2,8 milyar zarar ettik. Bu uygulamanın da derhâl kaldırılması gerekiyor” diye konuştu.
DERELERİ, GÖLLERİ, BARAJLARI KURUTTUNUZ
Türkiye Kömür İşletmeleri verilerine göre yerli kömürün son on ayda yüzde 30 zamlandığını aktaran Dr. Şevkin, iktidarın son on dokuz yılda yüzde 135 kömür üretimini arttırmakla övündüğünü anımsattı. Dr. Şevkin, “Peki, bu madencilikten üretilen artı değerin ne kadarı halka yansıdı, ne kadarı çevreci, ne kadarı sürdürülebilir madencilik; yoksa sadece 5-10 maden tekelini zengin etmekle mi kaldınız? Türkiye’de dereleri, gölleri, barajları kuruttunuz. Bakın, olumsuz sonuçları yavaş yavaş çevre felaketi olarak karşımıza çıkmaya başladı. 2020’de 50 dolardan 270 dolara çıkan kömür, Hükûmetiniz döneminde bu kadar düşük fiyatlar olmasına rağmen doğru olarak değerlendirilemedi. Bu, kömürü ne pahasına olursa olsun çıkarmakla değil, çevreci, sürdürülebilir, insanlık yararına kullanmayı tercih etmekle olur ancak” diye konuştu.
TEİAŞ ARZ GÜVENLİĞİNİN GARANTİSİDİR
TEİAŞ’ın özelleştirilmesi yönündeki çalışmalara da değinen CHP’li Dr. Şevkin, Türkiye’de bir özelleştirme krizi yaşandığını ifade ederek şunları söyledi:
“2020 sonuna kadar TEİAŞ tarafından açıklanan verilere göre kurumun varlıkları 27 milyar 879 milyon, dönem kârı 4 milyar. Halka arz ya da blok olarak satıldığı takdirde yüksek kâr ve yüksek temenni beklentileri olacağından iletim tarifeleri istemeleri de en doğal hakkı olacak. TEİAŞ, arz güvenliğinin garantisidir arkadaşlar. TEİAŞ’ı özelleştirmek, piyasalaştırmak… Yani artık tıkanan ve başarısız olduğu ortada olan bu politikanın sürdürülemez olduğu görülmektedir”
4 ENERJİ, 8 SANAYİ BAKANI DEĞİŞTİ AMA CEYHAN’DA HİÇBİR ŞEY DEĞİŞMEDİ
Çukurova bölgesini yakından ilgilendiren Adana-Ceyhan Enerji İhtisas Endüstri Bölgesi projesinin 4 enerji bakanı ve 4 sanayi bakanı değişmesine rağmen hâlâ bir türlü gerçekleştirilemediğinin altını çizen CHP’li Dr. Şevkin, “ Hem Doğu Akdeniz’in hem de o bölgenin enerji üssü hâline geleceği ve çok önemli bir stratejik avantaj elde edileceği unutulmamalı ancak maalesef, on dört yıldan bu yana hâlâ bir işleme geçmemiştir” ifadelerini kullandı.
MTA NEDEN ARAŞTIRMALARIYLA İLGİLİ AÇIKLAMA YAPMIYOR?
MTA’nın araştırma alanlarıyla ilgili konularda hiç sesinin çıkmadığını aktaran Dr. Şevkin, şunları konuştu:
“ABD’de USGS, İngiltere’de BGS gibi pek çok kurum bu konuda açıklamalar yapmaktadır. Ülkemizde de MTA bu tür, böyle kapsamlı bir çalışma yapmayı düşünüyor mu diye soruyorum? Yine son yıllarda milyonlarca mühendis işsizken ve MTA gibi, zor arazi koşullarında özellikli nitelikli mühendislik hizmetleri gerektiren bir kurumda jeoloji, jeofizik, maden mühendisliği gibi teknik personel alımı neden taşeron üzerinden yapılıyor? Bu konuda bir düzenleme yapmayı düşünüyor musunuz? Yine, jeolojik mirasımıza yeterince sahip çıkılmaması… Buna ilişkin bir birim oluşturmayı düşünüyor musunuz MTA olarak? Jeotermal enerji konusunda Bakanlık bünyesinde tabii kaynaklar daire başkanlığı oluşturmayı düşünüyor musunuz? Son olarak da Maden ilçesinden bir soru geldi, doğal gaz istiyorlarmış. 2021-2026 planınızda Maden ilçesine doğal gaz döşeme konusu var mı?”